နှလုံးစည်းချက်မမှန်ခြင်းသည် အောက်ပါအတိုင်း အဓိကအားဖြင့် အမျိုးအစား ၂ မျိုးရှိပါသည်။
• နှလုံးခုန်နှုန်းမြန်လွန်းခြင်း
• နှလုံးခုန်နှုန်းနှေးလွန်းခြင်း

နှလုံးစည်းချက်မမှန်ခြင်း၏ အကြောင်းအရင်းများသည် လူနာတစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး ကွဲပြားနိုင်ပါသည်။ နှလုံးခုန်နှုန်း ပိုမြန်လာခြင်းဖြစ်စေ၊ ပိုနှေးလာခြင်းဖြစ်စေ အဆိုပါအခြေအနေသည် လူတစ်ဦးချင်းစီ၏ နေထိုင်မှုပုံစံ၊ ကျန်းမာရေးရာဇဝင်နှင့် ပတ်ဝန်းကျင် စသည်တို့အပေါ်တွင် မူတည်ပါသည်။ အဖြစ်များသော အကြောင်းအရင်းများမှာ - 

• မွေးရာပါ နှလုံးရောဂါ၊ နှလုံးအဆို့ရှင်ရောဂါ၊ နှလုံးကြီးခြင်း (နှလုံးဖောရောင်ခြင်း) နှင့် နှလုံးသွေးကြောကျဉ်းရောဂါ စသည့် မွေးရာပါချို့ယွင်းချက် သို့မဟုတ် နှလုံးချို့ယွင်းချက်များ

• သွေးပေါင်ချိန်တက်ခြင်း၊ သွေးတွင်းကိုလက်စထရောလ် မြင့်တက်ခြင်း၊ ဆီးချို၊ သိုင်းရွိုက်ဟော်မုန်း အဆမတန်ထွက်ခြင်းနှင့် ကိုယ်တွင်းဓာတ်ဆားဓာတ်များမညီမျှခြင်း စသည့် နှလုံး၏လုပ်ဆောင်ချက်အပေါ် သက်ရောက်စေသည့် ရောဂါအခြေအနေများ

• အမ်ဖီတမင်းစိတ်ကြွဆေးပါဝင်သောဆေးဝါးများနှင့် လက်ဖက်ရည်၊ ကော်ဖီ သို့မဟုတ် ဂက်စ်ပါသောအချိုရည်များတွင်ပါဝင်သော ကဖင်းဓာတ်

• စိတ်ဖိစီးမှုနှင့် စိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှု

နှလုံးစည်းချက်မမှန်သည့်ရောဂါရှိသော လူနာအများစုသည် ၎င်းတို့တွင် ဤပြဿနာရှိသည်ကို မသိရှိကြပါ။ နှလုံးစည်းချက်မမှန်ခြင်းကို ပုံမှန်အားဖြင့် ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးသည့်အခါ သို့မဟုတ် အခြားရောဂါများကို ကုသသည့်အခါတွင်မှသာ ရှာဖွေတွေ့ရှိတတ်ကြသည်။ တခါတရံ အဆိုပါလူနာများ၏ မိသားစုတွင် နှလုံးရုတ်တရပ် ရပ်တန့်ခြင်း ဖြစ်ပွားဖူးသည့်ရာဇဝင် ရှိတတ်ကြသည်။ အချို့လူနာများသည် အောက်ဖော်ပြပါ လက္ခဏာများကို တွေ့ကြုံခံစားရတတ်သည်။
• ခေါင်းမူးခြင်း
• အသက်ရှူမဝခြင်း
• မိုက်ကနဲဖြစ်သွားခြင်း
• ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်း
• မူးမေ့တော့မတတ်ဖြစ်ခြင်း 
• မေ့မြောလဲကျသွားခြင်း
• ရင်တုန်ခြင်း

• လူနာ၏အချက်အလက်များကောက်ယူရန် - လက်ဖက်ရည်၊ ကော်ဖီ သို့မဟုတ် ဂက်စ်ပါသောအချိုရည်စသည့် ကဖင်းဓာတ်စားသုံးမှုအခြေအနေ၊ နှလုံးပတ်သွေးကြောပိတ်ခြင်း၊ သွေးပေါင်ချိန်တက်ခြင်း၊ ဆီးချိုနှင့် သိုင်းရွိုက်ရောဂါများစသည့် ရှိရင်းစွဲနာတာရှည်ရောဂါများ။ 

• အီးစီဂျီ အား လူနာတွင် ရောဂါလက္ခဏာများရှိကြောင်း ဆေးရုံ၌တွေ့ရှိရသည့်အခါ ပြုလုပ်သည် သို့မဟုတ် အောက်ပါအတိုင်း အိမ်တွင်လည်း ပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။  

 

o ဟော်လ်တာစက် (Holter) ဖြင့်စစ်ဆေးခြင်း (နှလုံးခုန်နှုန်းနှင့် စည်းချက်ကိုစစ်ဆေးခြင်း) အား လူနာတွင် အဆက်မပြတ်မဟုတ်ပဲ မကြာခဏလက္ခဏာများပြသပါက ၂၄ နာရီ သို့မဟုတ် ၄၈ နာရီကြာ တပ်ဆင် စစ်ဆေးပါမည်။ 
o လက္ခဏာမှတ်တမ်းတင်စက် (Event recorder) ကိုတော့ သင့်တွင် လက္ခဏာများပေါ်မှသာ အသုံးပြုပါမည်။ အဆိုပါစက်သည် နှိပ်ရန်ခလုတ်နှင့်အတူ လက်ကောက်ဝတ်တွင် တပ်ဆင်ရသည့်စက် သို့မဟုတ် သင်ခေါင်းမူးသည့်အခါ (သို့) ရင်တုန်သည့်အခါ သင့်ရင်ဘတ်ပေါ်တွင်ဖိရသည့် ပေဂျာအရွယ်ခန့်စက် ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ 
o နှလုံးစည်းချက် စောင့်ကြည့်စက် (Looping monitor) သည် လက်ပတ်၊ လက်ချောင်းတွင် တပ်ဆင်သည့်ကိရိယာ၊ ရင်ဘတ်တွင်တပ်ဆင်သည့်အပြား သို့မဟုတ် အရေပြားအောက်တွင် ခွဲစိတ်ထည့်သွင်းထားသည့်စက် ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ ဤစက်သည် တစ်ကြိမ်လျှင် မိနစ်အတန်ကြာ မှတ်တမ်းတင်ပြီးနောက် ပြန်လည်စတင်ပါမည်။ မူးမေ့လဲကျခြင်းဖြစ်ခဲပါက ဖြစ်နေစဉ် သို့မဟုတ် ဖြစ်ပြီးနောက်တွင် မှတ်တမ်းတင်ရန် ခလုတ်ကိုနှိပ်ရပါမည်။

 

• ပြေးစက်ပေါ်တွင်ပြေး၍ နှလုံးစစ်ဆေးခြင်း

• နှလုံးအဲကိုးပုံရိပ်ရိုက်ခြင်း

• နှလုံးလျှပ်စစ်စီးဆင်းမှုကိုလေ့လာခြင်း

ဆရာဝန်သည် ရောဂါဖြစ်ပွားစေသည့်အကြောင်းအရာများ၊ ရောဂါလက္ခဏာများ၊ ဖြစ်ပွားသည့်နေရာနှင့် ရောဂါပြင်းထန်မှု စသည်တို့အပေါ်မူတည်၍ ကုသမှုနည်းလမ်းကို ရွေးချယ်ပါမည်။ အချို့သော နှလုံးစည်းချက်မမှန်သည့်ရောဂါ အမျိုးအစားမှာ ကုသမှုခံယူရန် မလိုအပ်ပါ။ သို့သော် အချို့သောနှလုံးစည်းချက်မမှန်ခြင်း အမျိုးအစားများအတွက် အောက်ပါအတိုင်း ဆေးကုသမှုခံယူရန် လိုအပ်ပါသည်။

• နှလုံးခုန်နှုန်းထိန်းညှိပေးသည့်ဆေးဝါးများ - ဆေးဝါးများသည် ရောဂါကို မကုသနိုင်သော်လည်း နှလုံးစည်းချက်မမှန်ခြင်းဖြစ်ပွားသည့် အကြိမ်အရေအတွက်နှင့် လက္ခဏာများ၏ ပြင်းထန်မှုတို့ကို လျှော့ချနိုင်သည်။ အချို့သော စည်းချက်မမှန်သည့်ရောဂါများသည် ဆေးဝါးများကို ကောင်းမွန်စွာ တုန့်ပြန်မှုပေးပါသည်။ 

• နှလုံးခုန်နှုန်းထိန်းစက် - နှလုံးခုန်နှုန်းပုံမှန်အတိုင်း ထိန်းထားရန်အတွက် နှလုံးခုန်နှုန်းထိန်းစက် (Pacemaker) ဟုခေါ်သော သေးငယ်သည့်စက်ကို နှလုံးသို့ဝါယာဖြင့်ချိတ်ဆက်ကာ ညှပ်ရိုးအနီးရှိ အရေပြားအောက်တွင်  ထည့်သွင်းထားရှိပါသည်။ နှလုံးခုန်နှုန်းထိန်းစက်သည် နှလုံးခုန်နှုန်းနှင့်ပတ်သက်သည့် လုပ်ဆောင်ချက်များကို ထိန်းညှိပြီး အကောင်းဆုံးလုပ်ဆောင်စေပါသည်။

• နှလုံးခုန်နှုန်းပြောင်းခြင်း - နှလုံးခုန်နှုန်းပြောင်းလဲခြင်းအား မြန်ဆန်နေသောနှလုံးခုန်နှုန်းကို နှေးကွေးစေရာတွင် အသုံးပြုပါသည်။ ၎င်းကို ခန္ဓာကိုယ်ပြင်ပမှ စောင့်ကြည့်သည့်အနေအထားဖြင့် ပြုလုပ်ပါသည်။ ပမာဏနည်းသော လျှပ်စစ်လှိုင်းကို ရင်ဘတ်သို့ပို့လွှတ်ကာ နှလုံးခုန်နှုန်းနှင့် ချိန်ညှိ၍ ပုံမှန်စည်းချက်ကို ပြန်လည်ရရှိစေပါသည်။ 

• အလုပ်မလုပ်သောအပိုင်းကိုခွဲထုတ်ခြင်း - ဤကုသမှုတွင် နှလုံးခုန်နှုန်းပုံမမှန်ဖြစ်စေသည့်နေရာကို ဖယ်ရှားပြစ်ခြင်းဖြင့် အချို့သောနှလုံးစည်းချက်မမှန်သည့်ရောဂါများကို လုံးဝပျောက်ကင်းစေပါသည်။ ၎င်းကုထုံးသည် နှလုံးလျှပ်စစ်စီးဆင်းမှုလေ့လာခြင်းဖြင့် ပေါင်းစပ်ထားပါသည်။ နှလုံးစည်းချက်မမှန်ခြင်းကို ဖြစ်စေသည့်နေရာဟုယူဆရသည့် နှလုံး၏နေရာတွင် ပိုက်ကိုထည့်ပါမည်။ ယင်းနောက် ကြိမ်နှုန်းမြင့် လျှပ်စစ်စွမ်းအားကိုလွှတ်၍ နှလုံးစည်းချက်ပုံမမှန်ခြင်းကိုဖြစ်စေသည့် နှလုံးအတွင်းရှိ သေးငယ်သောတစ်ရှုးနေရာကို ဖယ်ရှားပါသည်။

• ရင်ဘတ်အောက် မြုပ်ထည့်ထားနိုင်သော အသက်ကယ်နှလုံးပြန်ခုန်စက် - ၎င်းသည် နှလုံးခုန်နှုန်းထိန်းစက် (Pacemaker) ထည့်သွင်းခြင်းနှင့် အလားတူဖြစ်သည်။ နှလုံးအောက်အခြမ်း (သွေးလွှတ်ခန်းများ) ၌ အန္တရာယ်များသော ပုံမှန်မဟုတ်သည့် နှလုံးခုန်နှုန်းဖြစ်ပွားနိုင်ခြေရှိသောလူနာများတွင် ဤစက်ကို အသုံးပြုရန် အကြံပြုပါသည်။ စက်မှ စည်းချက်အလွန်နှေးသည်ကိုသိရှိပါက နှလုံးခုန်နှုန်းကို လှုံ့ဆော်ပါမည်။ အလားတူပင် နှလုံးခုန်နှုန်းအလွန်မြန်ဆန်နေပါက စက်မှ ပမာဏအနည်းငယ်သော လျှပ်စစ်လှုံ့ဆော်ချက်များကို နှလုံးကြွက်သားများသို့ပို့လွှတ်ကာ နှလုံးခုန်နှုန်းကိုနှေးစေပြီး ပုံမှန်နှလုံးခုန်နှုန်းကို ပြန်လည်ရရှိစေသည်။

နှလုံးစည်းချက်မမှန်ခြင်းအတွက် အာမခံနိုင်သော ကာကွယ်မှုမရှိသေးပါ။ သို့သော် အန္တရာယ်များကို အောက်ပါအတိုင်းလျှော့ချနိုင်ပါသည်။

• ဆေးလိပ်မသောက်ပါနှင့်။ စိတ်ဖိစီးမှုကို လျှော့ချပါ။ ကော်ဖီနှင့် အရက်သေစာကို အသင့်အတင့်သာ သောက်သုံးရန် သို့မဟုတ် လုံးဝမသောက်ရန်။

• ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်စွာ စားသောက်၍ လေ့ကျင့်ခန်းပုံမှန်လုပ်ပါ။

• ပုံမှန်ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးမှုများ အတွက် ဆရာဝန်နှင့်တွေ့ဆုံပါ။