लगभग सबैलाई थाहा छ कि अक्सिजन मानिसहरुको भलाइ र बाँच्नका लागि आधारभूत छ। तर कसरी हाम्रो कोषहरूले महसुस र अक्सिजन तह परिवर्तन गर्न अनुकूलन गर्छन्? २०१९ औषधि नोबल पुरस्कार यसतो अनुसन्धानको लागि पुरस्कृत गरियो जसले हामीलाई क्यान्सर रहस्य सुल्झाउँने नयाँ सुराग पनि दिन्छ: एन्टि-भीईजीएफ थेरापी।
हार्वर्ड युनिभर्सिटीका विलियम कालीन जूनियर, अक्सफोर्ड युनिभर्सिटीका सर पिटर रट्क्लिफ र जोन हपकिन्स युनिभर्सिटीका ग्रेग सेमेन्जालाई “कोषहरू कसरी अक्सिजन उपलब्धतामा परिवर्तन हुन्छन् भन्ने कुराको आविष्कारको लागि” संयुक्त रूपमा पुरस्कार प्रदान गरिएको थियो।
जबकि यो पहिले नै बुझिसकिएको छ कि खानालाई उर्जामा रूपान्तरण गर्न अक्सिजन आवश्यक छ, र त्यसैले यो हाम्रो लागि अपरिहार्य छ,
ठ्याक्कै कसरी प्रत्येक व्यक्तिगत कोशिको इन्द्रियहरु र अक्सिजन लाई अनुकूलन को रूप मा अब सम्म मायावी भएको छ। अक्सिजनसँग कसरी व्यवहार गर्दछ को नयाँ बुनियादी समझ ग्राउन्डब्रेकिंग हो, किनकि मानव शरीरको अक्सिजन स्तर निरन्तर धेरै कारकहरूको आधारमा भिन्न हुन्छ, जस्तै हाम्रो गतिविधिहरू वा स्वास्थ्यको स्थिति कुनै पनि क्षणमा।
यी तीन वैज्ञानिकहरूले गरेको आविष्कारले सेल्युलर स्तरमा अक्सिजनले कसरी हाम्रो शरीरलाई असर गर्छ त्यसप्रति हाम्रो दृष्टिकोणमा ठूलो सुधार आएको छ।
कसरी हर्मोन एरिथ्रोपोइटीन (इपिओ) ले शरीरलाई रातो रक्त कोषहरू बनाउन उत्प्रेरित गर्छ, जुन शरीरमा अक्सिजन ढुवानका लागि जिम्मेवार हुन्छ। जब अक्सिजनको तहमा कमी आउँछ, तब शरीरले रातो रक्त कोशिकाहरू उत्पादन गर्दछ।
इपिओ हार्मोन आफैं आंशिक रूपमा हाइपोकसीया-इनदिउसींग-फयाकटर (एचआइएफ) प्रोटीन द्वारा हुनेको ल्याइएको हो।
सामान्य रूपमा एचअाइएफ प्रोटीन द्रुत भिएचएल प्रोटीन (पिभिएचएल) द्वारा कब्जा र एक अक्सिजन युक्त अवस्थामा घटेको छ। तर बीचमा जो मानिस भोन हिप्पल लिन्डौइ सिन्ड्रोम (भिएचएल) बाट पीडित छन्, एक आनुवंशिक अवस्था जहाँ क्यान्सरको खतरा बढ्छ , तिनीहरूको पीभिएचएल एचआइएफ सँग बाध्न सक्दैन। यसबाहेक, समान गुणहरू क्यान्सर कोषहरूमा कार्यात्मक भिएचएल जीनको अभावमा फेला पर्दछ र यी क्यान्सर कोषहरूले हाइपोक्सिया-विनियमित जीनको असामान्य उच्च स्तरहरू व्यक्त गर्दछन्; जब कार्यात्मक भिएचएल जीन पुन: प्रस्तुत गरिन्छ, स्तरहरू सामान्यमा फर्कन्छ।
थप अध्ययनहरूले मार्फत पत्ता लगाए कि एचआईएफले ईपीओ जीनको अभिव्यक्तिलाई नियमित गरेर अक्सिजनको तहलाई पनि अनुकूलित गरेका छन्, यसले भास्कुलर इन्डोथेलियल ग्रोथ फॅएाक्टर (वीईजीएफ) लाई अभिव्यक्त गर्दछ जसले नयाँ रक्त नली वा "एन्जियोजेनेसिस" को गठनलाई उत्तेजित गर्दछ। यस प्रकारको क्यान्सर कोषहरूलाई अक्सिजन र पोषक तत्त्वहरू आपूर्ति गर्नका लागि थुप्रै क्यान्सर कोषहरू आफैंको वीईजीएफ उत्पादन गर्न सक्षम हुन्छन्, शरीरलाई बढ्दो नयाँ रक्तवाहिकाहरू (एन्जियोजेनेसिस) मा सार्न,
साथसाथै उनीहरूलाई थप फैलाउन अनुमति दिन्छ।
अक्सिजन कसरी नियन्त्रित हुन्छ भन्ने हाम्रो बुझाइमा यो सफलताले नयाँ क्यान्सर-लड़ाईको रणनीति गर्ने वृद्धि दिन्छ: यो "एंजियोजेनेसिस" प्रक्रिया रोक्न।यी "एंजियोजेनेसिस एजेन्ट" को लागि अनुसन्धान अमेरिको एफडीए द्वारा अनुमोदित जस्तै अणु को १० भन्दा बढी साथ, फलदायी भएको छ र व्यापक रूपमा प्रयोग गरिएको छ।
यी लक्षित उपचारहरूले क्यान्सर कोशिकाको एंजियोजेनेसिस प्रक्रिया मार्फत अधिक अक्सिजन र पौष्टिक तत्त्वहरू प्राप्त गर्ने क्षमतालाई बेअसर गर्दछ, या त विशेष रूपमा आफूलाई वीईजीएफ मा बाँधेर वा तिनीहरूलाई वीईजीएफ रिसेप्टर सक्रिय गर्नबाट रोक्दै, वा आफूलाई वीईजीएफ रिसेप्टरहरू वा अन्य प्रोटिनहरूमा बाध्य पार्दै र तिनीहरूको गतिविधि रोकिदै। वैकल्पिक रूपमा, केहि एंजियोजेनेसिस अवरोधकर्ताहरू इम्युनोमोडुलेटरी ड्रगहरू हुन् जसमा एन्टियोजेनिक गुणहरू हुन्छन्। सामान्यतया, यी ड्रग्सले रक्त नलीहरूको बढ्ने प्रक्रियालाई "स्विच अफ" गर्दैछ र यसको परिणामस्वरूप ट्यूमरको वृद्धिलाई ढिलो र रोकिन्छ।
उन्नत र / वा मेटास्टेसिस चरणको बखत एन्टी-एंजियोजेनेसिस एजेंटहरू धेरै प्रकारका क्यान्सरको उपचारमा अत्यन्त उपयोगी हुन्छन् ।उदाहरण को लागी, बेवासिजुमाब (वीईजीएफ लाई अवरोध गर्ने एक एकल प्रतिरोधात्मक एंटीबॉडी) कोलोरेक्टल क्यान्सर, फोक्सोको क्यान्सर, रेनल क्यान्सर, डिम्बग्रंथि क्यान्सर र मस्तिष्क क्यान्सर को केही प्रकार को उपयोग को लागी अनुमोदित छ। सुनितीब (मौखिक औषधि लक्षित वीईजीएफ रिसेप्टर्स) लाई अग्नाशयी क्यान्सर, निश्चित प्रकारको रेनल क्यान्सर र जीअाइएस (गएास स्ट्रोकल क्यान्सर) को लागी स्वीकृत हुन्छ। सोराफेनीब (अर्को मौखिक औषधि लक्षित वीईजीएफ रिसेप्टर्स) केहि प्रकारको कलेजो र मिर्गौलाको क्यान्सर र प्रगतिशील थाइरोइड क्यान्सरको लागि अनुमोदित छ। पाजोपनिब (टायरोसिन किनेज अवरोध गर्ने संयन्त्रको माध्यमबाट वीईजीएफ रिसेप्टरलाई लक्षित गर्ने मौखिक औषधि) रेनल सेल कार्सिनोमा र नरम टिश्यू सार्कोमास उपचारको लागि अनुमोदित छ।एभरोलिमस (एक एमटीओआर अवरोधक) सामान्यतः ईआर पॉजिटिभमा प्रयोग हुन्छ, एचईआर २ नकारात्मक स्थानीय रूपमा उन्नत स्तन क्यान्सरले पनि एन्टी-एंजियोजेनेसिस गुण देखाउँदछ र अग्नाशय, जठरांत्र, र निश्चित प्रकारको फोक्सोको क्यान्सर पनि स्वीकृत गर्दछ।
माथिको सूचीमा, एन्टी-एंजियोजेनेसिस औषधिहरूको सम्भावना अन्तहीन छ। योसँग अन्य रोगहरूमा पनि प्रभाव पारेको पाइन्छ , जस्तै वृद्ध-सम्बन्धित मएाकुलर दीजेनरेसन (एक आयु-सम्बन्धित आँखा सर्त)। यो नै "कोशिकाले कसरी महसुस गर्छ भन्ने कुरा पत्ता लगाउँदछ र अक्सिजन उपलब्धतामा अनुकूलन गर्दछ" एक सफलता छ जुन पूर्ण रूपमा औषधीको लागि नोबेल पुरस्कार पाउन योग्य छ। यो एउटा साँचो हो जुन क्यान्सरको उपचारमा धेरै नयाँ मार्गहरूको ढोका खोल्छ।
For more information please contact:
Last modify: February 03, 2020