เกิดจากการอักเสบของข้อต่อกระดูกสันหลัง มักมีการอักเสบของข้ออื่นๆ ของร่างกาย เช่น ข้อต่อเชิงกราน ข้อเข่า ข้อเท้า ร่วมด้วย โดยสาเหตุอาจเป็นจาก พันธุกรรม (genetic factor) หรือ ความผิดปกติของภูมิคุ้มกันของร่างกาย (autoimmune disease) มักพบในช่วงอายุ 20-40 ปี (young adult) โรคที่พบบ่อย เช่น โรคหลังแข็ง (ankylosing spondylitis)  โรคข้ออักเสบจากสะเก็ดเงิน (Psoriatic arthritis)

ผู้ป่วยอาจมาด้วย อาการปวดหลัง ปวดเชิงกราน และปวดตามข้ออื่นๆ ของร่างกาย ในกรณีที่เป็นเรื้อรังมานาน อาจพบมีความผิดรูปของกระดูกสันหลัง เช่นหลังค่อม(kyphosis) ทำให้ไม่สามารถมองตรงได้(unable to maintain horizontal gaze) ไม่สามารถนอนหงายราบกับพื้นได้ปกติ ต้องมีหมอนหนุน

• ในระยะที่ยังมีการอักเสบ ที่ยัง active อยู่ จะส่งปรึกษาหมอทางโรคข้อ (Rheumatologist) เพื่อทำการตรวจเลือด วินิจฉัย 
• X-ray ในตำแหน่งที่ปวด เพื่อตรวจดูกระดูกหรือหมอนรองกระดูกสันหลังบริเวณที่เป็น การเชื่อมต่อของข้อที่เกิดจากการอักเสบ และเพื่อดูกระดูกสันหลังที่มีความผิดรูป
• MRI with contrast ใช้ในผู้ป่วยบางราย เพื่อตรวจยืนยันการอักเสบ หรือในกรณีที่มีอาการของการกดทับเส้นประสาทและไขสันหลัง

การรักษาขึ้นอยู่กับระยะของโรคที่เป็น โดยการรักษาแบ่งเป็น

• การรักษาโดยการใช้ยา ในช่วงระยะการอักเสบในช่วงแรก มักส่งปรึกษาหมอทางโรคข้อ (Rheumatologist) เพื่อพิจารณาในการให้ยาเพื่อควบคุมตัวโรค
• การรักษาโดยการผ่าตัด (surgery) ใช้ในกรณีที่หลังมีความผิดรูปมาก ไม่สามารถดำเนินชีวิตประจำวันได้ปกติ เช่นไม่สามารถมองตรงได้ หรือ ไม่สามารถนอนหงายได้ปกติ โดยการผ่าตัดเป็นการแก้ความผิดรูปของข้อ ในผู้ป่วยบางคนมีอาการอักเสบของข้อกระดูกสันหลังและทำให้เกิดความไม่มั่นคงของข้อ อาจได้รับการพิจารณาผ่าตัด