การฝังแร่และการรักษามะเร็ง

การฝังแร่กัมมันตรังสีเป็นวิธีที่แพทย์นิยม นำมาใช้ในการรักษาโรค หลายชนิด รวมทั้งมะเร็งต่อมลูกหมาก นพ. อภิชาต พานิชชีวลักษณ์ รังสีแพทย์อธิบายว่า “การรักษาด้วยการฝังแร่กัมมันตรังสีนี้เป็นการรักษา แบบ Minimally-invasive อีกวิธีหนึ่งซึ่งเหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มะเร็ง ยังอยู่ภายในต่อมลูกหมาก”

ในขั้นตอนการฝังแร่ แพทย์จะตรวจวัดปริมาตรของต่อมลูกหมาก และคำนวณปริมาณรังสีที่ควรจะได้รับ และทำการฝังแร่ที่มีขนาดเล็กมาก ไปยังต่อมลูกหมากเพื่อให้แร่แผ่รังสีทำลายเซลล์มะเร็งที่อยู่ภายในได้ อย่างตรงจุด การรักษาด้วยวิธีฝังแร่กัมมันตรังสีแบ่งออกเป็น 2 วิธีคือ การฝังแร่แบบถาวร และการฝังแร่แบบชั่วคราว

การฝังแร่แบบถาวรจะใช้รักษาในกรณีที่มะเร็งต่อมลูกหมากนั้น เป็นชนิดความเสี่ยงต่ำ (Low Risk Localized)” นพ. อภิชาตอธิบาย “แพทย์จะฝังแร่กัมมันตรังสีชนิดที่ให้รังสีในปริมาณต่ำซึ่งจะแผ่รังสีทำลาย เซลล์มะเร็งในช่วงระยะเวลาหนึ่ง และหมดฤทธิ์ไปในที่สุด วิธีการนี้แร่ จะอยู่ในบริเวณต่อมลูกหมากตลอดไปโดยที่ไม่ต้องเอาออก”

การฝังแร่แบบชั่วคราวชนิดรังสีสูง

กรณีที่ผู้ป่วยเป็นมะเร็งต่อมลูกหมากชนิดความเสี่ยงปานกลาง-สูง (Intermediate to high risk localized) แพทย์ต้องฝังแร่โดยใช้ แร่กัมมันตรังสีชนิดที่มีปริมาณรังสีสูงหรือ High Dose Rate Brachytherapy ซึ่งบางทีเรียกว่าการฝังแร่แบบชั่วคราว

การฝังแร่ชนิดที่มีปริมาณรังสีสูงนั้น จะใช้แร่คนละชนิดกับการฝัง แร่แบบถาวร ผู้ป่วยที่เป็นมะเร็งในระยะนี้ มีโอกาสแพร่กระจายไป นอกเปลือกของต่อมลูกหมากได้ นพ. อภิชาตอธิบาย “กระบวนการใน การฝังแร่แบบชั่วคราวนี้จะถูกควบคุมโดยคอมพิวเตอร์ แร่จะถูกสอดผ่าน ท่อสวนขนาดจิ๋วด้วยการนำทางของคลื่นเหนือเสียง (TRUS หรือ Transrectal Ultrasound Guided) เพื่อให้สามารถควบคุมปริมาณความ เข้มของรังสีให้มากน้อยต่างกันภายในบริเวณต่าง ๆ ของต่อมลูกหมาก และไม่มีแร่กัมมันตภาพรังสีหลงเหลืออยู่ในต่อมลูกหมาก

ผลลัพธ์จากการที่สามารถควบคุมปริมาณความเข้มของรังสีได้นี้ กลายเป็นข้อได้เปรียบที่สำคัญของการฝังแร่แบบชั่วคราว ซึ่งให้ผลการ รักษาที่ดีมากในผู้ป่วยที่เป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก ชนิดความเสี่ยงปานกลาง- สูงและสามารถควบคุมการเกิดใหม่เฉพาะที่ โดยผู้ป่วยมีอัตราการอยู่รอด สูงถึงร้อยละ 92 ขณะที่ภาวะแทรกซ้อน เช่น อวัยวะเพศไม่แข็งตัวและ อาการกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ เกิดน้อยกว่าเมื่อเทียบกับการรักษาแบบอื่น แม้มะเร็งจะเป็นโรคร้ายที่คร่าชีวิตผู้คนมาแล้วมากมายเมื่ออยู่ใน ระยะร้ายแรง แต่หากรู้เท่าทันและค้นพบก่อนที่จะสาย หนทางในการ รักษาก็ยังมีเสมอ