Ung thư vẫn là một trong những kẻ thù lớn nhất đối với sức khỏe của chúng ta trong thế kỷ 21. Với tốc độ hiện tại, nó sẽ sớm vượt qua bệnh tim mạch để trở thành nguyên nhân gây tử vong số một. Hầu như không ai trong chúng ta bị bệnh ung thư, nhưng có lẽ tất cả chúng ta đều biết ít nhất một ai đó đang phải đối mặt với bệnh ung thư hoặc có nguy cơ. Tại Hội nghị thượng đỉnh thế giới về chống ung thư được tổ chức tại Paris năm 2000, các đại diện từ khắp các quốc gia trên thế giới đã tuyên bố chọn ngày 4 tháng 2 là Ngày Ung thư Thế giới. Mục đích của Ngày Ung thư Thế giới là nâng cao nhận thức và hiểu biết về tất cả các khía cạnh của bệnh ung thư, và nhắc nhở các chính phủ trên toàn thế giới về vấn đề này.
 

Ung thư gần chúng ta như thế nào?

 
Kể từ năm 1990, số liệu thống kê đã chỉ ra rằng có thêm 8.1 triệu ca mắc mới mỗi năm. Vào năm 2018, có thêm 18.1 triệu bệnh nhân ung thư mới hàng năm. Ba dạng ung thư phổ biến nhất lần lượt là ung thư phổi, ung thư vú và ung thư ruột. Nếu thế giới không giải quyết vấn đề này một cách nghiêm túc hơn, ước tính đến năm 2030 sẽ có 13.1 triệu người chết vì ung thư hàng năm.
 
Tuy nhiên, hơn 40% các bệnh ung thư hiện đang ảnh hưởng đến mọi người là có thể chữa được, và số người sống sót cũng đang tăng lên đều đặn. Đây rất có thể là kết quả của nỗ lực nghiên cứu và tìm hiểu về ung thư trong thập kỷ qua, tạo ra sự đổi mới trong tất cả các phương diện của cuộc chiến chống ung thư. Các lĩnh vực chẩn đoán, điều trị ung thư và phục hồi đều đã chứng kiến những tiến bộ lớn có thể mang lại cho bệnh nhân ngày nay một mức độ tin cậy cao rằng bệnh ung thư của họ sẽ có thể điều trị được.
 

Bước 1: Phòng ngừa là phương thuốc tốt nhất

Ngoài các biện pháp mà bạn có thể thực hiện như: chăm sóc sức khỏe và ăn uống hợp lý, cộng đồng y tế cũng đang tham gia vào việc xây dựng hệ thống phòng thủ chống ung thư. Bây giờ chúng ta có vắc-xin chống ung thư cổ tử cung (vắc-xin HPV), có thể tiêm trong một lần (số lượng mũi tiêm thay đổi tùy theo tuổi của bệnh nhân) cho bệnh nhân từ 9 - 44 tuổi để được bảo vệ suốt đời. Vắc-xin này chống lại vi-rút gây ung thư cổ tử cung, và phòng chống mụn cóc sinh dục và ung thư hậu môn ở nam giới.
 
Kiến thức không ngừng mở rộng của chúng ta tiếp tục giúp chúng ta phòng tránh được ung thư. Ví dụ, hiểu biết rằng ung thư phổi bị gây ra bởi hút thuốc lá là một lý do tốt để bỏ hút thuốc và tránh các khu vực ô nhiễm không khí cao. Kiến thức này cũng sẽ hướng bạn đến việc đeo khẩu trang để tránh ô nhiễm trong một số trường hợp, hoặc mặc trang phục để phòng chống các tia mặt trời có hại để tránh ung thư da.
 

Bước 2: Cảnh báo sớm là chìa khóa tới thành công

Sự phức tạp của ung thư có nghĩa là nó có thể xảy ra ngay cả khi chúng ta chăm sóc sức khỏe của mình tốt nhất. Khả năng ung thư xảy ra có xu hướng tăng lên khi chúng ta già đi. Nhưng ung thư cũng giống như nhiều bệnh khác ở chỗ chẩn đoán càng sớm thì càng dễ điều trị. Các phương pháp sàng lọc dễ dàng và hiệu quả đã được tìm ra và hiện đang được sử dụng rộng rãi là:

• Chụp quang tuyến vú là tiêu chuẩn vàng của việc sàng lọc ung thư vú. Khuyến cáo rằng phụ nữ từ 40 tuổi trở lên (hoặc trẻ hơn, nếu có tiền sử ung thư trong gia đình) nên đi chụp quang tuyến vú mỗi 1-2 năm.
• Chụp X-quang phổi - đã là một việc cố định trong việc kiểm tra sức khỏe định kỳ hàng năm của bạn - là một cách để tầm soát ung thư phổi, cũng như bệnh lao.
• Xét nghiệm Phết tế bào cổ tử cung (Pap smear) để sàng lọc bệnh ung thư cổ tử cung, cộng với xét nghiệm HPV DNA để phát hiện virus gây ung thư. Phụ nữ ở độ tuổi 30 - 65 nên thực hiện xét nghiệm này mỗi năm năm.
• Nội soi đại tràng có thể sàng lọc ung thư đại tràng và trực tràng. Việc này được khuyến cáo cho nam giới và phụ nữ từ 45 tuổi trở lên.
• Đo mức PSA thông qua xét nghiệm máu để sàng lọc ung thư tuyến tiền liệt. Việc này được khuyến cáo cho nam giới từ 50 tuổi trở đi.

Hơn nữa, cần cảnh giác và quan sát cơ thể của chính bạn. Nếu bạn nhận thấy bất kỳ sự bất thường nào, chẳng hạn như có sự phát triển bất thường, có mụn cóc hoặc đốm lớn bất thường, hoặc thay đổi đáng chú ý trong nhu động ruột của bạn, bạn nên đi khám.
 

Bước 3: Nhiều lựa chọn điều trị

Mặc dù số lượng bệnh nhân ung thư tăng lên hàng năm, số người sống sót cũng đang tăng lên hàng năm. Điều này phần lớn là nhờ độ chính xác của chẩn đoán được cải thiện và phạm vi rộng để lựa chọn cách điều trị, so với trước đây. Bây giờ, việc loại bỏ thành công ung thư ngay sau khi chẩn đoán sớm là khả thi. Để minh họa, ung thư vú đã giảm một phần ba trong 20 năm qua (từ 29.4 ca trên 100,000 phụ nữ năm 1996 xuống còn 20 ca trên 100,000 phụ nữ vào năm 2016). Ung thư phổi di căn, trước đây có tỷ lệ sống sót sau 5 năm là dưới 5%, hiện nay tăng lên thành 15-20%, nhờ vào liệu pháp chốt kiểm soát miễn dịch.
Các tác dụng phụ của hóa trị liệu từng là nguồn gốc của nhiều nỗi sợ hãi và lo lắng, vì chúng có thể ảnh hưởng mạnh đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Nhưng ngày nay, các công thức mới có tác dụng phụ nhẹ hơn. Liệu pháp điều trị nhắm mục tiêu được sử dụng ngày càng tăng cũng có nghĩa là chỉ các tế bào ung thư mới bị ảnh hưởng, cho hiệu quả cao hơn và giảm tác dụng phụ rõ rệt. Liệu pháp nhắm mục tiêu còn có hiệu quả với các dạng ung thư phức tạp nhất, chẳng hạn như ung thư tuyến tiền liệt hoặc ung thư sarcoma.
Ung thư đe dọa tất cả mọi người như nhau, bất kể bạn ở đâu trên thế giới, bạn giàu hay nghèo, cho dù bạn là một giám đốc điều hành cấp cao hay một người tị nạn. Ngày Ung thư Thế giới là một biểu tượng để nhắc nhở tất cả chúng ta rằng: hy vọng có thể được duy trì và có thể tìm thấy ánh sáng phía đường chân trời thông qua việc nâng cao nhận thức và cảnh giác, và nhanh chóng điều trị khi phát hiện ung thư. Bất luận bạn là ai, khẩu hiệu của Ngày Ung thư Thế giới: “Chính tôi và tôi sẽ” là một phần trong hành trình tập thể của chúng ta hướng tới một thế giới không ung thư.