โดยเฉลี่ยทุกๆ 28 วัน หากไข่ไม่มีอสุจิมาผสม เยื่อบุโพรงมดลูกจะหลุดลอกออกมาเป็นประจำเดือน อาการปวดประจำเดือนเกิดจากสารที่ออกฤทธิ์คล้ายฮอร์โมน ชื่อว่า พรอสตาแกลนดิน (prostaglandin) ซึ่งก่อตัวขึ้นที่เยื่อบุโพรงมดลูกระหว่างมีประจำเดือน พรอสตาแกลนดินทำให้กล้ามเนื้อบีบตัวและหดเกร็งคล้ายกับอาการเจ็บปวดขณะคลอดบุตร นอกจากนี้ยังทำให้เกิดอาการคลื่นไส้ ท้องเสีย หากร่างกายหลั่งสารนี้ในปริมาณมากจะยิ่งเพิ่มความรุนแรงของอาการบีบรัด ทำให้รู้สึกปวดประจำเดือนยิ่งขึ้น

1. ปวดท้องน้อยช่วงล่าง ปวดหน่วงๆ จนกระทั่งอาจมีอาการปวดบีบรัดอย่างรุนแรงถึงขั้นเป็นลมได้
2. คลื่นไส้
3. อาเจียน
4. ท้องเสีย
5. ปวดหรือมึนศีรษะ ปวดหลัง

1. การซักประวัติและตรวจร่างกาย
2. การตรวจภายใน
3. การทำอัลตราซาวนด์
4. การผ่าตัดส่องกล้องเพื่อดูพยาธิสภาพบริเวณอุ้งชิงกราน

การรักษาอาการปวดประจำเดือนขึ้นกับลักษณะความรุนแรงของอาการและสาเหตุของการปวด เช่น อาการปวดประจำเดือนที่มีสาเหตุมาจากตัวมดลูกนั้นมักใช้ยาแก้ปวดเพื่อบรรเทาอาการ หรือการใช้ยาคุมกำเนิดเพื่อช่วยป้องกันการตกไข่และลดปริมาณเลือดประจำเดือน

หากมีอาการปวดประจำเดือน ผู้ป่วยสามารถดูแลรักษาตัวเองได้โดย

• ใช้กระเป๋าน้ำร้อนประคบท้องน้อยและหลัง
• อาบน้ำอุ่น
• ใช้เทคนิคการผ่อนคลาย เช่น โยคะหรือนั่งสมาธิ
• รับประทานยาต้านการอักเสบชนิดไม่ใช่สเตียรอยด์ (non-steroidal anti-inflammatory drugs: NSAIDs) ควรรับประทานเมื่อเริ่มมีอาการปวดหรือก่อนมีอาการปวด การรับประทานยาแก้ปวดอาจมีผลข้างเคียง ดังนั้นควรใช้เมื่อมีอาการปวดอย่างรุนแรงเท่านั้น
• พักผ่อนให้เพียงพอ
• ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
• รับประทานผักและผลไม้ ลดปริมาณอาหารที่มีไขมัน เกลือ เครื่องดื่มผสมคาเฟอีน เครื่องดื่มแอลกอฮอล์และขนมหวาน