เกิดจากการเคลื่อนตัวของอัณฑะจากในช่องท้องมาอยู่ในถุงอัณฑะไม่สมบูรณ์ (ในตัวอ่อนที่ยังเจริญไม่สมบูรณ์ ลูกอัณฑะจะอยู่ในช่องท้อง) อาจอยู่ในช่องท้อง ขาหนีบ หรือแถวๆ หัวหน่าวก็ได้ พบเป็นข้างขวามากกว่าข้างซ้าย พบเป็นสองข้างประมาณร้อยละ 15 ส่วนใหญ่อาจตรวจคลำพบว่าอยู่ในช่องขาหนีบหรือส่วนบนถุงอัณฑะ ถ้าอยู่บริเวณด้านหลังช่องท้องจะคลำไม่พบต้องตรวจเพิ่มเติมด้วยการทำอัลตราซาวนด์ เอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (magnetic resonance imaging: MRI) และการทำผ่าตัดส่องกล้อง (laparoscopy)
 
ประเภทของการไม่พบอัณฑะในถุง ได้แก่

1. Retractile testes คือ อัณฑะซึ่งเดิมอยู่ในตำแหน่งปกติในถุงอัณฑะ แล้วมีการหดขึ้นไปข้างบน ซึ่งจะเริ่มมีในเด็กอายุตั้งแต่ 6 เดือน ประกอบกับขนาดของลูกอัณฑะยังเล็ก อัณฑะจึงเข้าไปหลบอยู่ในช่องขาหนีบ (inguinal canal) ได้ง่าย พบมากที่สุดในอายุ 6-7 ปี และไม่พบในเด็กอายุมากกว่า 13 ปี มักเกิดขึ้นพร้อมกันทั้งสองข้าง การซักประวัติย้อนกลับไปเมื่อตอนเด็กเล็กหรือแรกคลอด ลูกอัณฑะจะอยู่ในถุงอัณฑะ และมักได้ประวัติว่าเวลาเด็กหลับอัณฑะจะลงมาในถุงได้เอง ตรวจร่างกายพบขนาดของอัณฑะปกติและสามารถดึงลูกอัณฑะลงมาในถุงอัณฑะได้ปกติ ดังนั้น rectractile testes จึงเป็นปรากฏการณ์ปกติที่พบในช่วงอายุหนึ่ง ไม่ต้องการการรักษา
2. Ectopic testes คือ อัณฑะที่เคลื่อนลงมาจาก retroperitoneum ผ่าน external ring ไปยังที่อื่นซึ่งไม่ใช่แนวที่ไปยังถุงอัณฑะ ร้อยละ 80 ของ ectopic testes เป็นข้างเดียว และร้อยละ 75 พบที่ผิวบริเวณขาหนีบ (superficial inguinal pouch) ขนาดของอัณฑะจะปกติ เชื้ออสุจิและฮอร์โมนแอนโดรเจนปกติ (spermatogenesis และ androgen function) การรักษาคือการผ่าตัดนำอัณฑะนั้นมาในถุงอัณฑะ (orchiopexy) การรักษาโดยให้ฮอร์โมนไม่ได้ประโยชน์
3. Monorchia หรือ anorchia (absence of testes) คือ ไม่พบอัณฑะเลย พบได้ร้อยละ 3.3-5.2 ของภาวะลูกอัณฑะไม่ลงถุง (undescended testis) ร้อยละ 80 เป็นข้างใดข้างหนึ่ง (เรียกว่า monorchia) การไม่มีอัณฑะเลยในข้างหนึ่งข้างใดอาจเกิดจากอัณฑะนั้นไม่พัฒนา ซึ่งหลอดอสุจิ (vas deferens) จะเจริญไม่สมบูรณ์ และบางครั้งมีการหายไปของไตและท่อไตร่วมด้วย หรืออาจเกิดขึ้นเนื่องจากมีการบิด (testicular torsion) ทำให้อัณฑะนั้นขาดเลือด และฝ่อ (atrophy) ไปในที่สุด ซึ่งจะเรียกว่า "vanishing testis”