สาเหตุที่สำคัญที่ทำให้เกิดอาการเวียนศีรษะบ้านหมุนคือ ความผิดปกติของอวัยวะการทรงตัวในหูชั้นใน ซึ่งมีหลายโรคที่สามารถก่อให้เกิดอาการนี้ได้ อาทิ

• โรคหินปูนในหูชั้นในเคลื่อนหรือโรคเวียนศีรษะขณะเปลี่ยนท่า (benign paroxysmal positional vertigo หรือ BPPV)
• โรคเวียนศีรษะจากน้ำในหูชั้นในผิดปกติหรือโรคน้ำในหูไม่เท่ากัน (Meniere’s disease)
• โรคเส้นประสาทการทรงตัวในหูอักเสบ (vestibular neuronitis)
• การอักเสบของหูชั้นใน (labyrinthitis)
• โรคเนื้องอกของประสาทการทรงตัวหรือเส้นประสาทการได้ยิน (acoustic neuroma)
• กระดูกกะโหลกแตกหัก (temporal bone fracture)

อาการหลัก ได้แก่ อาการเวียนศีรษะแบบหมุน เอียง หรือโคลงเคลง มีความรู้สึกเหมือนเมารถเมาเรือ เป็นๆ หายๆ ไม่ได้เป็นตลอดเวลา และอาจมีอาการร่วมอื่นๆ เช่น คลื่นไส้ อาเจียน มีความรู้สึกเหมือนจะเป็นลม หูอื้อ มีเสียงในหู สูญเสียการได้ยิน มองเห็นภาพไม่ชัดในขณะที่มีการเคลื่อนไหว เป็นต้น

• การซักประวัติอย่างละเอียด
  • อาการเวียนศีรษะ เช่น ลักษณะของอาการเวียนศีรษะ อาการร่วม (เช่น คลื่นไส้ อาเจียน) ระยะเวลาและช่วงเวลาที่มีอาการ รวมถึงอาการร่วมทางหู (เช่น อาการหูอื้อหรือมีเสียงรบกวนในหู)
  • ประวัติสุขภาพ เช่น โรคประจำตัว ประวัติโรคทางหู ประวัติการได้รับอุบัติเหตุ ประวัติการผ่าตัดต่างๆ ประวัติการใช้ยาประจำ
• การตรวจร่างกาย เช่น
  • การตรวจหูอย่างละเอียด
  • การตรวจระบบประสาทและการทรงตัว
  • การตรวจการทำงานของอวัยวะการทรงตัวในหูชั้นใน (videoelectronystagmography: VNG)
  • การตรวจดูการกลอกของลูกตาและการเคลื่อนไหวของลูกตาในท่าทางต่างๆ
• การตรวจพิเศษเพิ่มเติม (เมื่อสงสัยว่ามีความผิดปกติของการทำงานในหูชั้นใน) เช่น
  • การตรวจการได้ยิน (audiogram)
  • การตรวจการทำงานของอวัยวะทรงตัวของหูชั้นใน (electronystagmography)
  • การตรวจการทำงานของเส้นประสาทการได้ยิน (evoke response audiometry)
• การตรวจพิเศษทางรังสี (ในรายที่สงสัยว่าอาจมีเนื้องอกของเส้นประสาทการทรงตัวหรือความผิดปกติสมอง) เช่น ตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมอง (CT scan) หรือตรวจด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI)

เนื่องจากอาการเวียนศีรษะบ้านหมุนเกิดได้จากหลายสาเหตุ การรักษาจะขึ้นกับสาเหตุที่ก่อให้เกิดอาการ ซึ่งแพทย์จะพิจารณาแนวทางการรักษาที่เหมาะสมสำหรับผู้ป่วยแต่ละราย

• หลีกเลี่ยงท่าทางที่ทำให้เกิดอาการเวียนศีรษะในระหว่างเกิดอาการ เช่น การหมุนหันศีรษะเร็วๆ การเปลี่ยนแปลงท่าทางอิริยาบถอย่างรวดเร็ว การก้มเงยคอหรือหันอย่างเต็มที่
• ลดปริมาณหรืองดการสูบบุหรี่/ดื่มกาแฟ
• หลีกเลี่ยงปัจจัยกระตุ้นที่ทำให้เกิดอาการเวียนศีรษะ เช่น ความเครียด ความวิตกกังวล สารก่อภูมิแพ้ต่างๆ และการพักผ่อนไม่เพียงพอ
• ไม่ควรอยู่ในสถานการณ์ที่เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุ เช่น การขับรถในขณะยังมีอาการ การปีนป่ายที่สูง