วันก่อนกำลังอาบน้ำเพลินๆ แล้วคลำไปเจอก้อนเนื้อเล็กๆ ที่เต้านม จากนั้นก็นอยด์ไม่หยุด และเป็นจุดเริ่มต้นที่สุดฯ เริ่มตามส่องข้อมูลการรักษาก้อนเนื้องอกในเต้านม #เรื่องที่ใครก็เป็นได้ 

พอลองถามๆ เพื่อนสาว สรุปได้กำลังใจมาเพียบ แต่ข้อมูลนี่หลากหลายจนไม่กล้าปักใจเชื่อใครเลยอ่า สับสนไปอี๊ก>< จนกระทั่งมาทราบจากโรงพยาบาลบำรุงราษฏร์ว่า การคลำเจอ “ก้อนเนื้อที่เต้านม” เป็นเรื่องพบบ่อยไม่ต้องนอยด์ไป

ถ้าเบื้องต้นคือคลำแล้วพบก้อนเนื้อ ก็ให้มาพบแพทย์เพื่อตรวจอย่างละเอียด เช่นการ Ultrasound หรือ Mammogram เพื่อให้แน่ชัดว่าก้อนนื้อที่พบเป็นก้อนเนื้อชนิดไหน (ปกติหรือเนื้อร้าย) หากตรวจแล้วพบว่าเป็นก้อนชนิดปกติ (Fibroadenoma) ก็จะมีการรักษาแบบใหม่ที่นอกเหนือจากการผ่าตัด คือการใช้เทคโนโลยีใหม่ในการใช้ความเย็นติดลบในการทำลายก้อนเนื้องอก โดยไม่ต้องผ่าตัด ไม่ต้องนอนที่รพ. เจ็บน้อย และมีแผลเพียง 3 มิลฯ เท่านั้น คือดียยย์  

ทีนี้หลังคลำเจอแล้วจะไปต่อที่จุดไหนอย่างไร เชิญมามุง สุดฯ จะเล่าให้เคลียร์ๆ
 
ทำความรู้จัก “ก้อนเนื้อเต้านม” ให้ลึกซึ้ง 
รู้เขารู้เราชนะเสมอ ฉะนั้นขอเล่าให้ฟังก่อนว่า “เนื้องอกในเต้านม” ก็คือของแข็งหรือก้อนเนื้อที่อยู่ในเต้านม ส่วนใหญ่จะเป็นเนื้องอกที่ไม่ใช่มะเร็ง และมักเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเพศหญิงที่มีผลต่อเต้านม ทำให้ตรวจพบเป็นเนื้องอกเต้านมได้

เราสามารถตรวจด้วยตัวเองได้ไม่ยาก เช่นเวลาอาบน้ำก็ลองตรวจเช็คเต้านมไปพลางๆ ด้วย (แพทย์แนะนำให้ผู้หญิงที่มีอายุตั้งแต่ 25 ปีขึ้นไปตรวจเต้านมด้วยตัวเองเป็นประจำเดือนละ 1 ครั้งหลังประจำเดือนหมดแล้ว 7 วัน) โดยให้สังเกตทั้งจากการมองและคลำ หากพบก้อนเนื้อหรือพบว่าแตกต่างจากอีกข้าง และสังเกตว่าก้อนยังคงอยู่ที่เดิมไม่ยอมหายไปสักที แนะนำให้มาพบแพทย์เพื่อตรวจเช็ค 

ส่วนคำถามฮิตมากเช่น ก้อนเนื้องอกในเต้านมจะเกิดในช่วงวัยใด?  เพราะเหตุใด? ก็บอกได้เลยว่า สำหรับเนื้องอกเต้านม ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้พบเนื้องอก (ที่แพทย์วินิจฉัยแล้วว่าไม่ใช่มะเร็ง) ได้บ่อย ทั้งในคนไข้อายุน้อยยังมีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนอยู่มาก รวมถึงคนที่มีประวัติว่าคนในครอบครัวเคยมีเนื้องอกเต้านมมาก่อน รวมถึงภาวะอ้วนหรือการทานยาคุมกำเนิด ก็เป็นสาเหตที่ทำให้ฮอร์โมนเพศหญิงมากขึ้นเช่นกัน

ทำความรู้จัก Cryoablation เทคโนโลยีกำจัดก้อนเนื้อในเต้านมด้วยความเย็น ไม่น่ากลัวอย่างที่คิด 
 

เมื่อแพทย์วินิจฉัยโดยการทำ Ultrasound , Mammogram และเจาะชิ้นเนื้อพิสูจน์แล้ว ว่าไม่ใช่เนื้อร้าย ก็จะมีแนวทางการรักษาอยู่ 3 วิธีคือ

1. การตรวจติดตามเฉยๆ ว่าก้อนเนื้องอกจะมีโอกาสเปลี่ยนแปลงไหม ขนาดใหญ่ขึ้นหรือมีอาการเจ็บที่ก้อนไหม  หากมีอาการเปลี่ยนแปลงควรพิจารณาเรื่องการรักษาก้อนเนื้องอก ก็ควรได้รับการตรวจวินิจฉัยเพิ่ม 
2. การผ่าตัดเพื่อเอาก้อนเนื้องอกออกไปทั้งหมด ซึ่งอาจทำให้เนื้อเยื่อโดยรอบก้อนเนื้อถูกตัดเลาะไปด้วย 
3. วิธีล่าสุดที่อยากจะอัพเดทคือ เทคโนโลยี Cryoablation ที่ได้รับการรับรองมาตรฐานความปลอดภัยจาก FDA หรือองค์การอาหารและยาของสหรัฐอเมริกา เป็นการใช้ความเย็นที่ต่ำกว่า -170 องศาเซลเซียสไปจี้ทำลายก้อนเนื้องอก ซึ่งจะเหมาะกับลักษณะของก้อนเนื้องอกที่เต้านมที่พิสูจน์แล้วว่าไม่ใช่เนื้อร้าย และมีขนาดไม่เกิน 4 ซม. และมองเห็นได้จากการตรวจด้วยเครื่อง Ultrasound

 
กระบวนการคือแพทย์จะใช้เข็มเจาะผ่านเข้าไปที่บริเวณศูนย์กลางก้อนเนื้องอก หลังจากการฉีดยาชา แล้วปล่อยแก๊สไนโตรเจนเข้าไป ทำให้เกิดความเย็นกะทันหันที่จะทำให้เซลล์ในก้อนเนื้องอกตายภายใน 1 นาที แล้วหลังจากนั้นร่างกายจะเก็บกินเซลล์ที่ตายแล้วตามกระบวนการธรรมชาติ โดยใช้เวลา 6เดือน – 2 ปี ขึ้นอยู่กับขนาดของก้อนเนื้องอก โดยเนื้อเยื่อที่เป็นปกติรอบๆ ก้อนเนื้องอกที่เต้านมก็จะไม่ถูกทำลาย
 
ข้อดีที่เห็นชัดๆ ของการทำ Cryoablation อย่างแรกเลยคือ เนื่องจากใช้เข็มขนาดเล็ก รอยแผลก็จะเล็กแค่ประมาณ 3 มม.เท่านั้น ที่สำคัญคืองานนี้ฉีดแค่ยาชา ไม่ต้องดมยาสลบ จึงไม่ต้องนอนโรงพยาบาล   อีกทั้งจะมีอาการเจ็บน้อยมากๆ เราจึงพักพื้นเร็วขึ้น และที่ขอขีดเส้นใต้เลยคือ วิธีนี้ไม่ได้ทำลายตัวเนื้อเยื่อที่ปกติของเต้านม ทำให้น้องคัพ(เอ)บี(ซี)ของเรายังคงรูปทรงสวยงามอยู่เหมือนเดิมไม่มีเปลี่ยน แฮปปี้เสียนี่กระไร  


เชื่อใครก็ไม่สู้ ถามคุณหมอดูซะเลย
 
แต่ถึงยังไง สุดฯ ก็ยังอยากได้ความกระจ่างอย่างลึกซึ้งก่อนตัดสินใจ จึงขอเข้าไปปรึกษากับ ผศ.พญ. ศศิธร สุจริตธนะการ แพทย์ผู้ชำนาญการด้านศัลยศาสตร์มะเร็งเต้านม โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ คุณหมอได้ไปศึกษาเกี่ยวกับการผ่าตัดส่องกล้องและการรักษาด้วย cryoablation จาก Breast center ของ Kameda Medical Center ประเทศญี่ปุ่นมาเป็นเวลา 2 ปีมาแล้ว จะมาตอบทุกคำถามอย่างเคลียร์ๆ ให้เราฟัง

Q: การกำจัดก้อนเนื้องอกด้วยความเย็น (cryoablation) คืออะไรคะ 

A: คือการทำให้เนื้องอกได้รับความเย็นที่อุณหภูมิต่ำกว่า -40 องศาเซลเซียสอย่างกะทันหันภายใน 1 นาที ทำให้เซลล์ที่ได้รับความเย็นระดับนั้นเกิดการตายของเซลล์ไปในทันที พูดให้เห็นภาพก็คือเหมือนแมมมอธในสมัยยุคน้ำแข็งนะคะ (ยิ้ม) ซึ่งเมื่อเซลล์ตรงนั้นตายไป ร่างกายของเราก็จะมีการซ่อมแซมและจัดการขับออก ทำให้เนื้องอกค่อยๆสลายไปในระยะเวลา 6 เดือนถึง 2 ปี (ขึ้นกับขนาดของก้อน) โดยไม่ทำลายเนื้อเยื่อดีโดยรอบค่ะ
 
Q: แล้วระหว่างที่ทำหัตถการ เราจะรู้สึกเจ็บหรือต้องเตรียมตัวเตรียมใจไว้อย่างไรบ้างคะ  

A: สำหรับขั้นตอนของการรักษาหมอก็จะเริ่มจากการทำ ultrasound เพื่อระบุตำแหน่งของก้อน หลังจากนั้นจะทำความสะอาดบริเวณผิวหนังบริเวณที่ทำหัตถการ และฉีดยาชาซึ่งขั้นตอนนี้เป็นขั้นตอนที่เจ็บสุดค่ะ หลังจากคนไข้รู้สึกชาแล้วเราจะเปิดแผลที่ผิวหนังประมาณ 3 มิลลิเมตร หรือคิดง่ายๆคือความกว้างประมาณเม็ดถั่วเขียวเท่านั้นเอง
หลังจากนั้นเราจะใช้เข็มขนาดเล็กใส่ให้ผ่านไปตรงกลางของก้อนเนื้อและเมื่อได้ตำแหน่งที่เหมาะสมแล้ว ก็จะปล่อยแก๊สไนโตรเจนเข้าไปทำให้เกิดความเย็นและมองเห็นเป็นก้อนน้ำแข็งหรือ iceball เกิดขึ้นจนครอบคลุมบริเวณก้อนเนื้อทั้งหมด ซึ่งกระบวนการทั้งหมดนี้จะถูกมอนิเตอร์ด้วยการทำอัลตร้าซาวด์แบบ real time และใช้เวลาในการจี้เย็นไม่เกิน 10 นาทีเท่านั้น
แล้วหมอก็จะเอาเข็มออก เย็บปิดแผลด้วยไหมละลาย แล้วปิดแผลด้วยวัสดุกันน้ำ คนไข้สามารถกลับบ้านได้หลังทำการรักษาค่ะ ไม่จำเป็นต้องนอนโรงพยาบาลค่ะ

ส่วนเรื่องการเตรียมตัวในการมารับการรักษาด้วยวิธีนี้ ก็เตรียมตัวเหมือนตอนเจาะชิ้นเนื้อเลยค่ะ คนไข้ไม่จำเป็นต้องงดน้ำงดอาหาร สรุปว่าเตรียมตัวเตรียมใจมาเล็กน้อยพอ (ยิ้ม) 

Q: วิธีการนี้ เหมาะกับใครบ้างคะ 

A: การกำจัดก้อนเนื้องอกด้วยความเย็นเป็นวิธีที่ได้รับการรับรองจากองค์การอาหารและยาของสหรัฐอเมริกา(FDA) ตั้งแต่ปี 2002 โดยวิธีนี้เหมาะสำหรับคนไข้ที่เป็นก้อนเนื้องอกเต้านมที่ไม่ใช่มะเร็งโดยได้รับการตรวจยืนยันด้วยการเจาะชิ้นเนื้อแล้ว และก้อนเนื้อมองเห็นได้ชัดจากการทำ ultrasound และมีขนาดไม่เกิน 4 เซนติเมตรค่ะ
 
Q: หลังการรักษา ต้องดูแลแผลหรือติดตามผลอีกนานไหม 

A: หลังการรักษาคนไข้สามารถกลับบ้านได้เลย อาจมีความรู้สึกปวดตึงเล็กน้อย ซึ่งสามารถทานยาแก้ปวดเช่นพาราเซตามอลได้นะคะ สำหรับเสื้อผ้าใส่ได้ตามปกติและแนะนำให้สวมบราตลอด 24 ชม.  โดยแพทย์จะปิดแผลแบบกันน้ำไว้ประมาณ 1 สัปดาห์ แต่หากแผลเปิดออกหลังวันที่ 3 ไปแล้วจำเป็นต้องเปลี่ยนผ้าปิดแผลค่ะ 
การพักฟื้นส่วนใหญ่คนไข้สามารถกลับไปใช้ชีวิตประจำวันปกติได้เลย โดย 3 วันแรกขอให้งดออกกำลังกายหนักๆหรือยกของหนักไว้ก่อน และอาจมีผลกระทบเกี่ยวกับทรงของเต้านม เช่น บวมขึ้นเล็กน้อยในวันแรกๆแต่จะกลับเป็นปกติภายในเวลาไม่กี่วัน สำหรับการติดตามผล แพทย์จะนัดตรวจติดตามด้วยอัลตราซาวด์หลังการจี้เย็นไปที่ 3,6 และ 12 เดือนค่ะ

Q: เนื้องอกในเต้านมสามารถกลับไปเป็นซ้ำได้หรือไม่คะ  

A: หลังการรักษาแล้วตัวก้อนจะค่อยๆเล็กลงไปเรื่อยๆ จากที่ได้กล่าวไปแล้วว่าปัจจัยเสี่ยงเนื้องอกเต้านมคือการที่มีประวัติเป็นเนื้องอกเต้านมมาก่อน คนไข้อาจจะมีก้อนเนื้อเต้านมส่วนอื่นๆได้ค่ะ ซึ่งการปฎิบัติตัวเหมือนคนไข้ทั่วไปเลยคือ แนะนำให้ตรวจเต้านมด้วยตัวเองทุกเดือน และตรวจติดตามกับแพทย์อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง
 
Q: ไลฟ์สไตล์ของสาวยุคใหม่ (งานเครียด นอนไม่เป็นเวลา กินหวาน/มันเยอะ ออกกำลังกายน้อย) มีผลต่อการเกิดก้อนเนื้องอกหรือไม่ และควรปรับเปลี่ยนนิสัย / การใช้ชีวิตอย่างไรได้บ้างคะ  

A: เนื้องอกเต้านมเป็นภาวะที่พบได้บ่อย ส่วนมากมักจะเป็นเนื้องอกที่ไม่ใช่มะเร็ง การใช้ชีวิตให้ลดความเสี่ยงก็ทำได้ตั้งแต่การหลีกเลี่ยงภาวะอ้วนหรือการทานยาคุมกำเนิดโดยไม่จำเป็น อีกเรื่องคืออยากแนะนำให้ใส่ใจตรวจเต้านมด้วยตนเองทุกเดือน เดือนละ 1 ครั้ง และเริ่มตรวจคัดกรองด้วย mammogram และ ultrasound ทุกปีตั้งแต่อายุ 40 ปีขึ้นไป 
แต่หากตรวจพบว่ามีก้อนเนื้อที่ไม่ใช่มะเร็งอย่าเพิ่งวิตกกังวลไปค่ะ การรักษามีทั้งการตรวจติดตาม การผ่าตัด และยังมีทางเลือกใหม่ด้วยการรักษาด้วยความเย็นซึ่งทำให้แผลเล็ก เจ็บน้อยได้ด้วยค่ะ
 
ได้ความรู้จากคุณหมอแล้วก็เริ่มเบาใจ แต่ก็อย่าได้นิ่งนอนใจไปนะจ๊ะ ดีที่สุดคือต้องหมั่นตรวจเองตามที่คุณหมอแนะนำ แต่ถ้าเจอก้อนแปลกปลอมก็ไม่ต้องใจสั่นไป เพราะเราได้ความรู้ถึงสเต็ปที่ต้องทำเป็นลำดับจากคุณหมอมาแล้วเป็นอย่าดี #มีชัยไปกว่าครึ่ง พร้อมกันนี้สุดฯ ยังสืบมาได้ความว่า โรงพยาบาลบำรุงราษฏร์ มีโควต้าลดราคาพิเศษ ประหยัดไปอีกว่า 20 % สำหรับคนไข้ 20 รายแรกที่ทำนัดเข้ารักษาก้อนเนื้อเต้านมด้วยเทคโนโลยี Cryoablation ลองโทร.ไปปรึกษาที่ “คลินิกเวชกรรมมะเร็งแบบผสมผสาน เอสเพอรานซ์” หรือโทร. 02-011-5888

ดูได้เลย   #ด้วยรักและห่วงใย เลยต้องหาสิ่งดีๆ มาบอกกัน :)

Credit : จาก นิตยสารสุดสัปดาห์