1. ตัวหุ่นยนต์อยู่ข้างคนไข้ ทำการผ่าตัดเลียนแบบการเคลื่อนไหวของมือศัลยแพทย์ที่ควบคุมสั่งการอยู่ที่ console หุ่นยนต์นี้ประกอบด้วยแขนกล 4 แขน
   • แขนที่1 ใช้ในการถือกล้องเพื่อส่งภาพอวัยวะภายในของผู้ป่วยออกมายังจอภาพของเครื่องสั่งการ (console)ให้ศัลยแพทย์เห็นเป็นภาพขยาย 3 มิติที่มีความลึกและคมชัด สามารถมองเห็นรายละเอียดต่างๆ ของอวัยวะภายในร่างกาย รวมถึงเนื้อเยื่อและเส้นประสาทได้อย่างชัดเจน
   • แขนที่เหลืออีก 3 แขนใช้ในการถือเครื่องมือหุ่นยนต์ที่มีข้อมือกล (wristed instruments) ที่สามารถหมุนและโค้งงอเครื่องมือได้ถึงเจ็ดทิศทาง จึงให้การเคลื่อนไหวของเครื่องมือหุ่นยนต์ทำได้เหมือนมือมนุษย์ แต่จะละเอียดและราบรื่นกว่าด้วยการช่วยเหลือปรับปรุงสัญญานโดยคอมพิวเตอร์
2. ชุดควบคุมหรือสั่งการ (console) เป็นตำแหน่งที่ศัลยแพทย์นั่งควบคุมการผ่าตัดผ่านจอภาพ 3 มิติ ระหว่างการผ่าตัด ศัลยแพทย์จะนั่งประจำที่ console ทำการผ่าตัดโดยใช้ทั้งสองมือควบคุมเคลื่อนไหวก้านกลเหมือนผ่าตัดปกติ ระบบจะถ่ายทอดสัญญาณการเคลื่อนไหวจากมือศัลยแพทย์ไปยังแขนกลของหุ่นยนต์ที่ทำการผ่าตัดภายในร่างกายของผู้ป่วยเลียนแบบการเคลื่อนไหวของศัลยแพทย์
3. คอมพิวเตอร์คอนโทรลทาวเวอร์ (Computer Control Tower) เป็นส่วนประกอบสำคัญที่ช่วยควบคุม วิเคราะห์ และกรองข้อมูลสัญญานไปมาระหว่างหุ่นยนต์กับศัลยแพทย์

• การผ่าตัดมีความแม่นยำและปลอดภัยอย่างมาก เนื่องจากศัลยแพทย์สามารถมองเห็นภาพอวัยวะภายในได้อย่างชัดเจนผ่าหน้าจอ 3 มิติ
• แขนกลหุ่นยนต์สามารถเคลื่อนไหวโค้งงอและหมุนได้ถึง 7 ทิศทาง โดยเฉพาะการผ่าตัดที่มีความสลับซับซ้อนหรืออยู่ในตำแหน่งที่เข้าถึงยาก
• ลดภาวะแทรกซ้อนภายหลังการผ่าตัด
• ผู้ป่วยเสียเลือดน้อยและฟื้นตัวเร็วขึ้นเนื่องจากเป็นการผ่าตัดแผลเล็ก

แพทย์ใช้หุ่นยนต์ดาวินชีในการผ่าตัดรักษาผู้ป่วยหลายระบบอวัยวะ ตัวอย่างโรคในแต่ระบบที่เหมาะสมในการใช้หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด เช่น

• โรคระบบทางเดินปัสสาวะ เช่น เนื้องอกหรือมะเร็งที่ไต, ต่อมหมวกไต, ท่อไต, กระเพาะปัสสาวะ, ต่อมลูกหมาก
• โรคระบบทางเดินอาหารส่วนต้นและส่วนปลาย เช่น เนื้องอกหรือมะเร็งหลอดอาหาร , กระเพาะอาหาร, ลำไส้เล็ก, ลำไส้ใหญ่, ทวารหนัก, การผ่าตัดไส้เลื่อน
• โรคระบบตับ น้ำดี ตับอ่อน เช่น เนื้องอกหรือมะเร็งตับ ,ตับอ่อน ,ถุงน้ำดี นิ่วในถุงน้ำดี
• โรคทางนรีเวช เช่น เนื้องอกหรือมะเร็งรังไข่, มดลูก, ท่อนำไข่, การผ่าตัดเยื่อบุมดลูกเจริญผิดที่, ภาวะอุ้งเชิงกรานหย่อน
• โรคระบบทางเดินหายใจและทรวงอก เช่น เนื้องอกหรือมะเร็งปอด ,ผนังทรวงอก
• การผ่าตัดอื่นๆ เช่น การผ่าตัดลดน้ำหนัก การผ่าตัดรักษาโรคกรดไหลย้อน ม้าม

ผู้ป่วยจะได้รับการประเมินสภาพร่างกายก่อนผ่าตัด โดยแพทย์จะประมวลข้อมูลจากการซักประวัติ การตรวจร่างกาย และการส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการเช่นเดียวกับการผ่าตัดด้วยวิธีอื่นๆ เพื่อให้มั่นใจว่าผู้ป่วยมีความพร้อมทั้งทางร่างกายและจิตใจอย่างแท้จริง

สำหรับการเตรียมผู้ป่วยก่อนผ่าตัด จะประกอบไปด้วยการให้ข้อมูลเกี่ยวกับวิธีการให้ยาระงับความรู้สึก การดูแลหลังผ่าตัด และภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น จากนั้นจึงเป็นการเตรียมสภาพร่างกายผู้ป่วย การให้ผู้ป่วยงดน้ำและอาหารก่อนผ่าตัด และการให้ยาต้านจุลชีพเพื่อลดความเสี่ยงในการติดเชื้อ

การใช้หุ่นยนต์ดาวินช่วยในการผ่าตัดมีความเสี่ยงและอาจก่อให้เกิดภาวะแทรกซ้อนเช่นเดียวกับการผ่าตัดแบบอื่นๆ ส่วนภาวะแทรกซ้อนนั้นขึ้นอยู่กับสภาพของผู้ป่วย โรค และระดับความรุนแรงของโรค

ทั้งนี้ การใช้หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดไม่ได้เหมาะกับผู้ป่วยทุกราย แพทย์จะพิจารณาถึงความเหมาะสมและอธิบายถึงความเสี่ยงและภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นกับผู้ป่วยเป็นรายบุคคล

ผู้ป่วยจะใช้เวลาพักฟื้นในโรงพยาบาลเพียง 1-2 วัน และสามารถกลับไปทำกิจวัตรประจำวันตามปกติได้เร็วขึ้น การปฏิบัติตนโดยทั่วไปขึ้นอยู่กับภาวะความเจ็บป่วยของผู้ป่วยแต่ละราย ซึ่งแพทย์จะอธิบายให้ทราบโดยละเอียด