โรคอ้วนในเด็กส่วนใหญ่เกิดจากความไม่สมดุลระหว่างพลังงานที่บริโภคเข้าไปกับการใช้พลังงาน ซึ่งอาจเกิดจากปัจจัยต่างๆ เช่น

• พันธุกรรม พบว่าเด็กที่มีพ่อแม่พี่น้องอ้วนมีโอกาสที่จะเกิดโรคอ้วนได้ อย่างไรก็ดี ในปัจจุบันเชื่อว่าโรคอ้วนเป็นผลจากพันธุกรรมร่วมกับสิ่งแวดล้อม เช่น การรับประทานอาหารและการดำเนินชีวิต
• ความผิดปกติของฮอร์โมน เช่น ขาดฮอร์โมนที่ช่วยในการเจริญเติบโต ขาดฮอร์โมนไทรอยด์ มีฮอร์โมนกลูโคคอร์ติคอยด์เกิน ซึ่งมักพบในกลุ่มเด็กที่อ้วนและเตี้ยที่มีระดับสติปัญญาปกติ
• โรคหรือกลุ่มอาการจำเพาะ เช่น Prader Willi syndrome, Laurence-Moon-Biedl syndrome,pseudohypoparathyroidism เป็นต้น ซึ่งพบได้ในเด็กที่อ้วนและเตี้ย ในเด็กกลุ่มนี้มักมีระดับสติปัญญาด้อยกว่าปกติด้วย
• พฤติกรรมการรับประทานอาหารและการดำเนินชีวิต เช่น รับประทานอาหารและเครื่องดื่มที่ให้พลังงานสูง ขาดการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ

โรคอ้วนในเด็กสามารถส่งผลกระทบต่อสุขภาพกายและสุขภาพจิตได้ เช่น

• ไขมันในเลือดสูง ทั้งคอเลสเตอรอล ไตรกลีเซอไรด์ และไขมันชนิดแอลดีแอล (ไขมันชนิดไม่ดี) ซึ่งอาจทำให้มีโอกาสเกิดโรคหลอดเลือดและหัวใจมากขึ้นเมื่อเป็นผู้ใหญ่
• ความดันโลหิตสูง
• เบาหวาน หรือความผิดปกติของการเผาผลาญอาหารประเภทแป้งและน้ำตาล
• ความผิดปกติของกระดูกและข้อ เช่น กระดูกโค้งงอ ขาโก่ง เท้าแบน
• โรคผิวหนัง เช่น เชื้อราที่ผิวหนัง ผิวหนังอักเสบติดเชื้อได้ง่าย
• นอนกรนและหยุดหายใจขณะหลับ
• โตก่อนวัย เป็นหนุ่มเป็นสาวเร็วกว่าปกติ
• ประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอ มีบุตรยากเมื่อโตเป็นผู้ใหญ่
• ตับอักเสบและถุงน้ำดีอักเสบ
• ไม่มั่นใจในตนเอง อายเพราะถูกเพื่อนล้อ และอาจพบภาวะซึมเศร้าตามมาได้

โดยทั่วไปการประเมินการเจริญเติบโตของเด็กควรพิจารณาจากน้ำหนักที่เพิ่มขึ้นควบคู่กับอัตราการเพิ่มของความสูง ซึ่งทำได้โดย

• คำนวณค่าดัชนีมวลกาย (Body Mass Index: BMI) ซึ่งเป็นอัตราส่วนระหว่างน้ำหนัก (กิโลกรัม) ต่อส่วนสูง (เมตร) ยกกำลังสอง โดยในเด็กต้องเปรียบเทียบกับตาราง BMI chart ตามอายุ (มีความแตกต่างกันในแต่ละอายุ) ดูน้ำหนักตามเกณฑ์อายุเทียบกับส่วนสูงโดยใช้กราฟการเจริญเติบโต ซึ่งหากมากกว่า 95 เปอร์เซ็นไทล์ในกราฟแสดงการเจริญเติบโตถือว่าอ้วน

• หากเด็กมีโอกาสเกิดโรคอ้วน แพทย์อาจทำการตรวจเลือดซึ่งประกอบด้วยการตรวจ
  • ระดับไขมันในเลือด
  • ระดับน้ำตาลในเลือดหลังงดอาหาร
  • ระดับฮอร์โมนที่อาจผิดปกติได้ในเด็กอ้วนหรือน้ำหนักเกิน เช่น ฮอร์โมนไทรอยด์ ฮอร์โมนอินซูลิน  
  • ระดับวิตามินดี

ทั้งนี้ การตรวจเลือดบางชนิดอาจต้องงดน้ำและอาหารก่อนการตรวจ ควรสอบถามแพทย์ถึงการปฏิบัติตัวก่อนเข้ารับการตรวจ