โรคริดสีดวงทวารหนักคืออะไร

โรคริดสีดวงทวารหนักเป็นโรคที่พบได้บ่อยในผู้ใหญ่วัย 20 ปีขึ้นไป เกิดจากการบวมหรือการหย่อนยานของเนื้อเยื่อบริเวณภายในปากทวารหนัก โดยเนื้อเยื่อนี้ทำหน้าที่ช่วยยืดหยุ่น รองรับการเสียดสีระหว่างอุจจาระกับทวารหนักและช่วยปิดรูทวารให้สนิท

 

• อาการของโรคริดสีดวงทวารหนักมีอะไรบ้าง
• โรคริดสีดวงทวารหนักเกิดจากอะไร
• วินิจฉัยได้อย่างไร
• รักษาได้ด้วยวิธีใดบ้าง
• ป้องกันและลดความเสี่ยงได้หรือไม่

 

อาการของโรคริดสีดวงทวารหนักมีอะไรบ้าง

อาการแบ่งออกได้เป็น 4 ระยะตามความรุนแรงของโรค คือ
ระยะที่ 1 หัวริดสีดวงยังอยู่ในทวารหนัก มักมีเลือดออกหลังถ่ายเสร็จ
ระยะที่ 2  มีเนื้อเยื่อโผล่ออกมาทางทวารหนักหลังจากถ่ายแล้วจะหดกลับเข้าไปได้เอง
ระยะที่ 3 มีเนื้อเยื่อโผล่ออกมาทางทวารหนัก ต้องใช้นิ้วดันถึงจะหดกลับเข้าไป
ระยะที่ 4 มีเนื้อเยื่อโผล่ออกมาทางทวารหนักตลอดเวลา ไม่สามารถดันกลับเข้าไปได้

โรคริดสีดวงทวารหนักเกิดจากอะไร

• พฤติกรรมการขับถ่ายที่ผิด เบ่งมาก นั่งนาน ถ่ายบ่อยหรือท้องผูก
• การตั้งครรภ์
• อายุมาก
• ไม่ออกกำลังกาย
• เป็นโรคอ้วน

วินิจฉัยได้อย่างไร

• ตรวจดูปากทวารหนัก
• ตรวจทวารหนักด้วยนิ้วมือ เพื่อแยกโรคอื่นๆที่มีอาการคล้ายกัน
• ตรวจทวารหนักด้วยกล้องขนาดเล็ก เพื่อดูความผิดปกติได้อย่างชัดเจนมากขึ้น

รักษาได้ด้วยวิธีใดบ้าง

การรักษาขึ้นอยู่กับระยะความรุนแรงของโรค โดยทั่วไปทำได้ดังนี้

• การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เช่น พฤติกรรมการขับถ่าย การรับประทานอาหาร การออกกำลังกาย
• การใช้ยา เช่น ยาระบาย ยาแก้ปวด ยาเหน็บ

• การฉีดยา เพื่อให้ริดสีดวงยุบลงสำหรับผู้ป่วยที่มีริดสีดวงย้อยไม่มาก
• การใช้ยางรัด เพื่อให้หัวริดสีดวงหลุดออกมาเหมาะกับผู้ป่วยที่มีริดสีดวงย้อยออกมาและมีขั้วขนาดเหมาะในการรัด 
• การจี้ริดสีดวง เพื่อให้ริดสีดวงยุบและหยุดเลือดออก เหมาะกับผู้ป่วยในระยะที่ 1 และระยะที่ 2
• การผ่าตัด เหมาะกับผู้ป่วยในระยะที่ 3 บางรายและระยะที่ 4

ป้องกันและลดความเสี่ยงได้หรือไม่

สามารถลดความเสี่ยงในการเป็นโรคริดสีดวงทวารหนักได้โดย

• รับประทานอาหารที่มีกากใยสูงและดื่มน้ำให้เพียงพอ 6-8 แก้วต่อวัน
• ไม่นั่งนานๆ โดยเฉพาะนั่งส้วม
• หลีกเลี่ยงการเบ่งอุจจาระแรงๆ หากเป็นโรคท้องผูกให้พบแพทย์เพื่อรักษา
• ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
• อย่ากลั้นอุจจาระโดยไม่จำเป็น
• ควบคุมน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน