• ความดันโลหิตสูง
• โรคลิ้นหัวใจ
• โรคกล้ามเนื้อหัวใจผิดปกติ
• ภาวะความดันหลอดเลือดปอดสูง
• ภาวะน้ำในเยื่อหุ้มหัวใจมากผิดปกติ
• โรคโลหิตจาง
• ต่อมไทรอยด์ผิดปกติ
• ภาวะเหล็กเกิน
• อื่นๆ เช่น การติดเชื้อไวรัสบริเวณหัวใจ อาจเกิดกับหญิงตั้งครรภ์ในช่วงใกล้คลอด โรคไตในระยะที่ต้องฟอกไต การใช้แอลกอฮอล์หรือสารเสพติด การติดเชื้อเอชไอวี และโรคที่ได้รับการถ่ายทอดผ่านทางพันธุกรรม เป็นต้น

ภาวะหัวใจโตมักไม่มีอาการ แต่ถ้าไม่ได้รับการดูแลรักษาที่ถูกต้องก็อาจทำให้มีอาการที่แสดงถึงภาวะหัวใจล้มเหลวตามมา บางรายอาจมีอาการเล็กน้อยต่อเนื่องหลายปี หรือบางรายอาจมีอาการมากและเฉียบพลันได้ โดยลักษณะอาการที่เกิดขึ้น มีดังนี้

• หายใจถี่ หายใจเหนื่อยหอบ
• ใจสั่นหรือหัวใจเต้นไม่สม่ำเสมอ
• เวียนศีรษะ อ่อนเพลียง่าย เมื่อยล้า
• น้ำหนักเพิ่ม
• ขาบวม
• นอนราบไม่ได้เนื่องจากแน่นหน้าอก
• ไอโดยเฉพาะเวลานอน

ภาวะหัวใจโตที่ตรวจพบในระยะต้นจะรักษาได้ง่าย ดังนั้นหากมีอาการดังกล่าวข้างต้นหรือวิตกกังวลว่าตนเองอาจมีภาวะนี้ให้ปรึกษาแพทย์
 

เบื้องต้นแพทย์อาจซักประวัติและสอบถามอาการของผู้ป่วย จากนั้นจึงตรวจร่างกาย อาจต้องมีการตรวจเพิ่มเติม เช่น

• การตรวจเอกซเรย์บริเวณหน้าอก
• การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ
• การอัลตราซาวนด์หัวใจ (การวินิจฉัยด้วยคลื่นความถี่สูง)
• การตรวจเอ็มอาร์ไอและการตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (computed tomography scan: CT scan) หัวใจ
• การตรวจเลือด เพื่อตรวจหาสาเหตุของหัวใจโต
• การเจาะชิ้นเนื้อหัวใจส่งตรวจ

1. การใช้ยารักษาโรค แพทย์อาจแนะนำแผนการรักษา รับประทานยาตามความเหมาะสม เช่น

• ยาขับปัสสาวะ เพื่อลดปริมาณโซเดียมและน้ำในร่างกาย ช่วยให้ระดับความดันในเส้นเลือดและหัวใจลดต่ำลง
• ยาลดความดัน ใช้สำหรับช่วยลดความดันโลหิตและทำให้หัวใจสามารถสูบฉีดเลือดได้ดีขึ้น
• ยาเบต้าบล็อกเกอร์ ใช้เพื่อช่วยลดความดันโลหิตและช่วยในการทำงานของหัวใจ
• ยาต้านการแข็งตัวของเลือด เป็นยาที่ใช้ลดความเสี่ยงต่อการเกิดลิ่มเลือด ป้องกันภาวะกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดเฉียบพลันหรือโรคหลอดเลือดสมอง
• ยาต้านการเต้นหัวใจผิดจังหวะ ช่วยให้จังหวะการเต้นของหัวใจของผู้ป่วยกลับเป็นปกติ

2. การใช้กระบวนการทางการแพทย์และการผ่าตัด

• การใช้อุปกรณ์ทางการแพทย์กระตุ้นไฟฟ้า (pacemaker) สำหรับภาวะหัวใจโตบางชนิด
  • เพื่อช่วยประสานการบีบตัวของหัวใจฝั่งซ้ายและฝั่งขวา ในโรคหัวใจบางชนิด
  • เพื่อกระตุกไฟฟ้าหัวใจอัตโนมัติ เมื่อมีภาวะการเต้นหัวใจผิดปกติ
• การผ่าตัดลิ้นหัวใจ หัวใจโตที่มีสาเหตุเกี่ยวกับลิ้นหัวใจ ผู้ป่วยอาจต้องได้รับการผ่าตัดเพื่อซ่อมแซมหรือเปลี่ยนลิ้นหัวใจ
• การผ่าตัดบายพาสหลอดเลือดหัวใจ ผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจโตจากเส้นเลือดหัวใจตีบตัน
• การใช้เครื่องช่วยการไหลเวียนของเลือดในหัวใจห้องล่างซ้ายหรืออาจเรียกว่าหัวใจเทียม ผู้ป่วยภาวะหัวใจล้มเหลวซึ่งมีหัวใจอ่อนแออาจต้องใช้อุปกรณ์นี้ช่วยในการสูบฉีดเลือด
• การผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจ อาจเป็นทางเลือกสุดท้ายหากการรักษาด้วยยาหรือวิธีอื่นๆ ไม่ช่วยให้อาการดีขึ้น

ผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจโตอาจเสี่ยงต่อการมีภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ ขึ้นอยู่กับว่าหัวใจส่วนใดบ้างที่ได้รับผลกระทบดังนี้

• หัวใจล้มเหลว
• เกิดลิ่มเลือด
• ลิ้นหัวใจรั่ว
• ภาวะหัวใจหยุดเต้นและเสียชีวิตอย่างฉับพลัน
• ภาวะน้ำในโพรงเยื่อหุ้มปอดและปอดบวมน้ำ

• ผู้ป่วยที่มีประวัติสมาชิกในครอบครัวป่วยด้วยโรคที่เป็นสาเหตุของภาวะหัวใจโต ควรปรึกษาแพทย์ถึงความเสี่ยง เนื่องจากจะช่วยให้ตรวจวินิจฉัยพบโรคกล้ามเนื้อหัวใจผิดปกติหรือโรคใดๆ ที่เกี่ยวเนื่องกับภาวะหัวใจโตแต่เนิ่นๆ และได้รับการรักษาทันท่วงที
• ออกกำลังกายสม่ำเสมอ โดยเลือกกิจกรรมการออกกำลังกายให้เหมาะสมกับสภาพร่างกายของตนเอง
• รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ เลือกรับประทานแต่อาหารที่มีประโยชน์ ควบคุมอาหารให้มีความพอดี
• หากิจกรรมนันทนาการเพื่อคลายเครียด ควบคุมอารมณ์และดูแลสุขภาพจิตใจให้แจ่มใสอยู่เสมอ
• งดเว้นหรือหลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่และดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์
• ควรตรวจสุขภาพเป็นประจำทุกปี

 
ภาวะหัวใจโตสามารถรักษาได้หากตรวจพบอาการและไม่อยู่ในขั้นรุนแรง หากหมั่นดูแลสุขภาพและตรวจพบความผิดปกติที่เป็นสัญญาณบ่งบอกได้เร็ว ก็สามารถรักษาให้หายได้ โดยวิธีการรักษาหรือแนวทางในการรักษาขึ้นอยู่กับอาการและร่างกายของผู้ป่วย ว่าเหมาะกับการรักษาวิธีใด โดยขึ้นอยู่กับการวินิจฉัยของแพทย์